Mass Hirade / Takamine "Master Arte" gitaar: Model 15

 

Een higher end model dat je niet zo vaak tegenkomt van

deze bouwer / fabrikant. Dat Hirade deze gitaren persoon-

lijk bouwde zal waarschijnlijk niet het geval zijn. Wel

signeerde hij vaak de labels van deze Concert Arte

series. Deze gitaar is gebouwd in 1984, de topjaren voor 

wat betreft Japanse producten: Betaalbaar en kwaliteit.

Prijs: Euro 1500,-

De gitaar is opgebouwd uit massieve materialen wat van

een topgitaar verwacht mag worden. De later toegepaste

ebben verstevigingsstrip in de hals ontbreekt hier nog.

De hele gitaar laat zorgvuldigheid zien qua bouwken-

merken. En alhoewel Mass Hirade bij Kohno geleerd 

heeft, is diens bovenblad ondersteuning niet gekopieerd.

Een traditionele waaierbracing (7 stuks) is hier toe-

gepast. Indiaas palissander en een scale van 650 mm.

De "eigen frequentie" van de klankkast ligt op A.

In Herz kun je dus zeggen rond de 110 Hz.

Een zorgvuldig gesneden topkam met een breedte van

52 mm. Prima mechanieken die zeer gelijkmatig werken.

Je zou er Fustero's alleen al voor vervangen op je Spaanse

concertgitaar! Verantwoordelijk voor de werking zal

zeker ook de overbrenging zijn: 1 op 18.

Dat daarbij ook de knoppen demontabel zijn, vind ik 

een absolute plus. De ashouders zijn ook niet "uit de

plaat gebogen" zoals dat bij goedkopere mechanieken

doorgaans het geval is.

Verwarring kan ontstaan omdat Takamine later de H15

als model heeft uitgebracht. Kwalitatief gewoon een

mindere gitaar dan deze Hirade. Vreemd is natuurlijk

dat ze het woordje "fifteen" verkeerd geschreven

hebben. Opmerkelijk is verder dat deze duurdere

Hirade niet gesigneerd is terwijl dat met sommige

"lower end models" uit deze reeks wel het geval is.

Het leek wel mode te zijn in Japan om het achterblad van 

een dunne vernislaag te voorzien in de klankkast. We treffen 

dit ook aan bij de Masaru Kohno, Sakurai en Juan Orozco en 

de Tama modellen uit die tijd. Een duidelijke reden daarvoor 

heb ik nooit kunnen vinden. Helderder klankresultaat?

De randinleg lijkt gekopieerd te zijn van de high end Kohno 

gitaren maar gezien de verschillende gitaren die af en toe

aangetroffen worden zou een derde partij hier wel eens

verantwoordelijk voor kunnen zijn geweest.

Ook het brugblok is van versiering voorzien, wellicht toch

meer een keuze van de mensen in Azie. Een andere smaak

en soms een beetje "over the top". Model 20 heeft deze

randinleg ook maar is voorzien van Braziliaans palissander

voor de zij en achterkant van de klankkast.

Nog beter te zien is de randinleg op deze foto en je kunt

hem zelfs beter bestuderen door op de foto te klikken.

Opmerkelijk bij dit instrument is de bespeelbaarheid nog

even los van het mooie geluid. Die is erg nauwkeurig

afgesteld. Het geluid is niet vergelijkbaar met de Kohno,

Sakurai en Orozco gitaren die voor de wereldmarkt ge-

produceert zijn. Het geluid is wat sprankelender en

heeft niet dat robuuste wat de eerste 3 hebben.

De andere kant is dat de levendigheid in de toon

een sterk punt is van deze gitaren. Toch lijkt de onder-

steuning van het laag vanuit de laagste frequenties

te komen, een soort van "voelbaar" laag.

Guillermo Lluquet (Ferrer) Gitaar (plm. 1970)

A nice example of the Guitarras Lluquet guitar company

from the period they were in charge themselves in producing

their own instruments. In former times they sold instruments 

made by the Vicente Tatay company. This instrument has

been produced  in Turis, which factory was closed in 1980.

VERKOCHT. (SOLD)

As was common in Valencia and surroundings, often no 

extra bracings, just transverse bars that probably gives the

Valencia style of building their own, unique sound.

A bit woody, but lively at the same time with warm

bass ends and sweet highs.

Not a simple entry level rosette but a bit more luxury.

The extra fret fort the high strings also indicates it to

be ment for advanced players.

On the other hand still the copper frets and a lacquered

fingerboard, even over the leveled and "scratched" frets.

I removed the lacquer and polished the frets.

One of the most common headstock forms Valencian 

luthiers supplied their instruments with.

I think this guitar has hardly been played in the past.

No damages, no fret wear and no damages on the back 

of the head that often occurs when people are putting

their guitar against a wall.

And logically no scratches on the back as well ( though 

most of the rollers from the tuners were broke.) Some rollers 

from the tuners have been replaced. Luckily I owe a lot

of spares in that field. The broken rollers are caused by the 

metal core that expands a bit more than the surrounding

bobbin made out of a sort of plastic . Plastic rollers became

the standard later in the Valencian guitar history.

This was the "Turis" label used from 1967 until 1980.

I always call the Valencia labels the "Orange" labels

as in former times oranges seemed to be packed in labels

like these! And they are present in the lower left corner.

As they were producing a lot of guitars, care (and time) 

for a proper nut filing simply wasn't there which resulted 

in  a too high string action already in the 1st position.

I've corrected this of course to enhance playability.

Salvador Ripolles (Valencia) gitaar: Vijftiger jaren (?)

Hier toch nog een keer wat nadere informatie over het gitaartje 

wat ik onlangs gescoord heb. Of het qua geluid iets is, zal de 

toekomst nog uit moeten wijzen. Er moet nu nog te veel in orde 

gemaakt worden. De kam is slecht en niet op de juiste plaats 

gelijmd. Bovendien met een soort Bisonkit lijkt wel. Ook is de 

kam veel te dik gelaten maar dat corrigeer ik toch wel even.

VERKOCHT.

De achterkant die zijn sporen misschien niet verdiend 

maar wel gekregen heeft. Maar het is allemaal reparabel.

Wel bijzonder is dat zowel achterkant als zijkanten een

typische wenge "vlam". vertonen terwijl notenhout 

destijds toch veel gangbaarder (en goedkoper) was. 

Wat scheuren die wel dichtgezet gaan worden. Opvallend 

zijn de balkjes die op de zijbladen geplaatst zijn, dus van 

boven- naar onderblad lopend en dat op een afstand van plm. 

8 cm van elkaar over de hele omtrek gelijmd. Ik heb het in 

dat aantal nog nooit in een gitaar aangetroffen. Houdt het 

zijblad wel netjes recht natuurlijk maar maakt de gitaar

ook zwaarder en wellicht wat minder resonant.

Bekend van deze Valenciaanse gitaartjes is het "uitge-

kristalliseerde verfwerk dat gelukkig gemakkelijk te 

verwijderen is. Het is namelijk veel te gevoelig voor

krassen die er duidelijk zichtbaar en dus lelijk op

naar voren komen. Wel een waaiervormige bracing 

bestaande uit 5 balkjes. De schaal van deze gitaar 

is 645 mm dus comfortabel te bespelen.

Bepaald geen symmetrische kop maar gezien wat 

lichte beschadigingen aan de voorkant van de kop 

wordt dat natuurlijk meteen "meegenomen".

De typisch Valenciaanse manier van werken met 

een wat zachtere houtsoort die als hak fungeert.

Een label dat ik nog niet ben tegengekomen van deze bouwer.

Bij werkzaamheden in de klankkast verpulverde het originele label 

meteen. Gelukkig had ik er al van te voren een foto van gemaakt!

Wel prima werkende geklonken mechanieken welke 

dus niet uit de plaat gebogen zijn. RAED Patentado.

Een net wat luxer rozetje en een waaierbebalking 

bestaande uit 5 netjes geschaafde balkjes. Uiteraard 

verder de koperen frets in een hoogstwaarschijnlijk 

notenhouten toets in dit geval.

Een foto van de nu kale achterkant.  Het is vrij gemakkelijk

om een oudere Spaanse gitaar van zijn laklaag te ontdoen.

Dat heeft alles te maken met het kristalliseren van de nitro

cellulose lak, een proces wat zich altijd na enkele tientallen

jaren voltrekt. De tekening van het hout wordt alleen maar 

beter zichtbaar en de achterkant is klaar om gerepareerd

te worden en nadien netjes uit te vlakken.

Door de kale achterkant met een vochtige doek met 

terpentine in te smeren, krijg je een idee van de kleur 

die de gitaar na een lakbehandeling zal gaan krijgen.

De aanvankelijk gelige kleur is helemaal weg.

Het wordt allemaal veel roder. Teakhout, wat soms

veel lijkt op wenge, zou een veel geler aanzicht

hebben gegeven. De gitaar verliest deze kleur na

het natmaken pas na een aantal uren. Genoeg tijd

dus om een paar foto's te maken.

De scheuren zijn dichtgezet en het verder spuiten kan 

beginnen. Twijfels blijven over de houtsoort aangezien 

notenhout soms ook deze structuur kan vertonen....

De randinleg rechtsonder gerepareerd evenals een scheurtje 

in de buurt van de toets. Het bovenblad is nog mooi recht en

de balkjes die loszaten zijn weer stevig vastgezet. De kam is 

eraf geweest en dunner gemaakt. Bovendien nu toch maar

gekozen voor de juiste plaats i.v.m. de intonatie.

De gitaar ziet er weer netjes uit en is gestabiliseerd voor wat

betreft een scheurtje dat linksboven in het bovenblad zat.

De achterkant was er wat erger aan toe en heeft diverse inzetten

gekregen. Het blijft zichtbaar maar kan weer een leven lang mee.

Nog steeds onduidelijk om wat voor houtsoort het gaat.

Misschien toch geen Wenge?

Ik kan het niet laten om zo'n kop dan toch weer

enigszins symmetrisch te krijgen en wat kopbe-

schadigingen weg te halen aan de achterkant.

Leuk klinkende gitaar maar steekt niet met kop

en schouders uit boven zijn "soortgenoten".

Otto Vowinkel Concert guitar 1994

Finally I've came across an Otto Vowinkel, the Dutch luthier

from Amsterdam. A lot of professional guitar players are

choosing for his instruments. Therefore the price is most of

the time out of reach for most people of the guitar playing

community.  This guitar is from the year 1994. Vowinkel 

was true to the old school of guitar building but along the 

line he must have added several ideas of his own. 

Scale length: 650 mm. Width topnut: 54 mm.

A traditional 5 fan bracing of the top with two closing ribs 

but the transverse bar just beneath the sound hole has been 

provided with two "tunnels" in a sense that left and right 

from the middle that bar hasn't been glued to the soundboard 

in order to have an even more freely vibrating top.

NOT FOR SALE.

Back in the nineties his work was already outstanding and

proof of that can be listened to on a video where Tarik Harib

plays a 1996 Otto Vowinkel concert guitar for Grandguitar-

salon. In those days Otto Vowinkel used the headform later 

introduced for the second line of instruments supervised

by him but made in Spain by the Picado company.

Most likely Vowinkel is concentrating on a good sounding

instrument and a bit less on the marquetry. So not an 

elaborate roset here. Just plain simple. He more recently

uses the Amsterdam flag to add to his rosettes.

The hand signed and dated label. Plain as are a lot of the 

executions on this guitar. Focused on sound and with result!

The bridge that has the protecting bone edges on the string 

tie block. An idea more luthiers should apply. On the left

you can see some traces of a spot where the bare wood 

came through when leveling the two sides of a crack.

It was still closing and therefore only working in some

glue so not yet some cleats to strengthen the sides.

I will see how things are holding as I'm planning

to keep this one. Most of the time one of the braces 

are crossing the crack so enough support!

The back that has been made out of Indian rosewood as 

are the sides. Everything has been French polished as

it in fact belongs to a top instrument. The back was 

damaged up to the bare wood and trying to cure things 

will result in annoying color differences. Therefore

the whole back has been French polished again

Not visible on this picture but some wear in the layers

of the French polish up to the bare wood urged me to do 

the back all over again. Most of the time advantage of the

French polish technique is that you can treat only the spot.

As the layer done in 1994 has yellowed over time, it

was a must that I needed to do the whole back again 

in order to avoid colour differences.

Also the back of the head is still OK but the pointed

headform was a bit damaged. With only a small amount

of hardwax it can be cured close to the original color.

Great machine heads but I do not know the manufacturer.

Possibly Schaller but I will come up with the brand when

I'm introducing this picture to the Luthier club on FB.

To my opinion they are Gotoh tuners but someone also

was pointing on the Der Jung tuners which are very

competitive priced. Though they are on this guitar, I

think to conclude that they are from Gotoh, being

a very reliable company. Thanks for fellow guitar

players that helped me in this matter.

As has been stated already the pointed headform in those 

times used for his concert (and hand signed instruments)

The frets have been redressed as there was enough material

left over. It was obvious this guitar has been played a lot.

It all starts with the use of good materials but one cannot 

deny that a special talent is needed to make a guitar outstanding.

A bit of an Islamic idea that was the inspiration

for this headform? I made a new nut for this guitar 

as someone must have ruined the original one.

When having the strings that long on a guitar, even the bone

in the bridge colors in an ugly way. So also here a tight fitting 

new bone was made as a start for a good set up. This guitar

has lots' of volume but never sounds harsh and colors nicely 

once striked at various places. The sustain is remarkable and

seems to make playing more easily. This instrument has been 

provided with a 655 mm scale. The nut dimension is 53 mm. 

The guitars' own frequency lies around the low G (about 98 

Herz) Some guitar players think that to be of importance.

It sure does something on the whole frequency spectrum.

This guitar surprised me a lot as I haven't encountered a

guitar in this quality up till now. I heard and played a Fleta

on an auction in Vichy that as outstanding but at a price of

about 18.000 Euro's hammer price, hmm. Then later a 

Hermann Hauser II showed to me was a guitar to remember

as well. Not strange Andres Segovia played that one for

a long period of time before he switched to a Ramirez.